Bursa'nın fethinden sonra günümüz AVM'lerinin atası olan tarihi çarşıların ilk modeli Orhan Gazi döneminde kuruldu. Bina düzenin yanı sıra temeli ahilik geleneğine dayanan bu model Anadolu ve Balkanlar'da da hayata geçirildi.
Anadolu ve Balkanlar'daki hem bina hem de yönetim şekli yüzyıllar boyu ahilik geleneğiyle devam etti. Geçtiğimiz günlerde Bursa tarihiyle ilgili bir yazıda okumuştum; tarihi çarşıların yönetimi direkt padişaha bağlı olduğu için bir nevi dokunulmazlığı bulunuyormuş.
Tarihi çarşıların kuruluşuna model olan Bursa, 600 yıl sonra çarşıları bir araya getiren federasyona merkezlik yaptı. Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım'ın yaklaşık 11 yıldan beri hayata geçirmek için Türkiye'nin 97 il ve ilçesindeki tarihi çarşılar tek çatı altında birleşti. 90 binin üzerindeki çarşı esnafının üye olduğu derneklerin oluşturduğu federasyon, son yıllarda yine Muhsin Özyıldırım'ın öncülüğünde çarşıların yasal statü kazanması için büyük çaba gösteriyor.
Tarihi çarşıların yasal statüye kavuşması için en büyük desteği ise AK Parti Bursa Milletvekili Hakan Çavuşoğlu veriyor. Çavuşoğlu, hem başbakan yardımcılığı hem de TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı döneminde deyim yerindeyse bakanlık ile federasyon arasında köprü görevini yürüttü.
Tarihi Çarşılar Yönetim Yasası ile ilgili hazırlıklar aslında 2019'un sonbahar aylarında tamamlanmak üzereydi. Ancak bahar aylarında çıkan koronavirüs salgını bu çalışmaları da sekteye uğrattı.
Yönetim modeli yasa tasarısıyla ilgili dün önemli bir adım atıldı. Önceki gün Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile bir araya gelerek yasa tasarısını görüşen Çavuşoğlu'nun girişimleriyle Meclis'te dün bir toplantı daha yapıldı.
Bu kez yasanın teknik altyapısını hazırlayan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Nadir Alpaslan ile Federasyon Başkanı Muhsin Özyıldırım, Konya, Kayseri ve İstanbul tarihi çarşılar dernek başkanları yasa tasarısını Meclis'e taşıyacak TBMM AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş'la görüştü.
Tarihi çarşıların ahilik geleneğiyle geleceğe taşınması amacıyla hazırlanan yasa taslağına göre, bakanlığa bağlı bir tarihi çarşılar üst kurulu oluşturulacak. Bunun altında çarşıların bulunduğu il ve ilçelerde Tarihi Çarşı Alan Yöneticiliği yer alacak. Tasarı kanunlaşırsa tarihi çarşılar OSB modeli gibi yasayla yönetilecek.
Toplantının ayrıntılarını sorduğumuz Hakan Çavuşoğlu, 100 bin civarında işletmenin bulunduğu tarihi çarşılarda ahilik kültürü çerçevesinde bir yönetim anlayışı ortaya koymak istediklerini belirterek, şunları söyledi:
'Ahilik kültürü ile kamunun ortak çalışmasını sağlayacak yasayla yaşanan sıkıntılar ortadan kalkacak. Her şeyden önemlisi, tarihi kimliğimizin korunarak gelecek nesillere aktarılması sağlanacak'
Çavuşoğlu, bundan sonraki aşamada yasa teklifinin grup başkanlığı teknokratları tarafından inceleneceği ve daha sonra Meclis takvimine alınacağını sözlerine ekledi.
Önümüzdeki günlerde Bursa Tarihi Çarşı Başkanlığı görevini devretmeye hazırlanan Tarihi Çarşılar Federasyonu Başkanı Muhsin Özyıldırım, yıllardan beri yasa için uğraştığını ve gelinen noktanın çok önemli bir gelişme olduğunu sözlerine ekledi.
Bursa ile ilgili son bir not: Çavuşoğlu, Bakan Ersoy ile görüşürken Emir Sultan Camisi'ndeki restorasyon çalışmalarını da sorarak, ramazan ayına kadar bitirilmesinin beklendiğini iletti.
BİR VİRÜS DÜNYAYI BİR YILDA NASIL DEĞİŞTİRDİ
Türkiye'de ilk koronavirüs vakası, geçen yıl 11 Mart'ta Sağlık Bakanı Fahrettin Koca tarafından açıklanmıştı.
Geçen bir yıllık sürede, dünyada 118 milyon 729 bin 306, Türkiye'de 2 milyon 821 bin 943 resmi vaka tespit edildi. Dünyada 2 milyon 634 bin 61, Türkiye'de ise 29 bin 227 kişi yaşamını yitirdi.
Bu sürede neler yaşamadık ki.
Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak sözlerine ilk günlerde inanmamış ya da inanmak istememiştik. Bir yıl öncesine baktığımızda ne dünya ne Türkiye artık eskisi gibi değil.
Ne tatil kaldı, ne seyahat özgürlüğü, ne okullarda eğitim, ne bir konser ne de kahvede ağız tadıyla oyun keyfi. Her şeyden öte bir dosta sarılmayı özledik.
Tıpkı Nazım Hikmet'in Japon Balıkçısı şiirindeki dizeler gibi;
Badem gözlüm beni unut.
Boynuma sarılma, gülüm,
benden sana geçer ölüm'
Günlerini yaşıyoruz.
Bilim insanlarının öngörülerine göre, salgın 2 yıl içinde sönülmense bile etkisi 8-10 yıl arasında devam edecek.
Bu virüsten kolay kurtuluş yok gibi. Çünkü yine bilim insanlarına göre, nisan ayında üçüncü pik dönemini yaşayabiliriz.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın '76 ilde 41 bin 488 İngiltere, 9 ilde 61 Güney Afrika, 1 ilde 2 California-New York ve 1 adet de Brezilya mutantı tespit edildi' sözleri de bunun işaret fişeği gibi.
Aşı olunsa bile etkisinin altı ay olacağı söyleniyor. Tüm dünyanın aşı olması ise bugünkü şartlarda mümkün değil.
Geçen gün yazmıştım; tıpkı mehter adımları gibi 2 ileri bir geri.
İlk günden beri konuşulan toplum bağışıklığı konusu ise bir başka muamma. İkinci kez hastalığa yakalananların sayısı sürekli artıyor.
Dün salgının birinci yılı dolayısıyla sosyal medya kullanıcıları arasında bir anket yapıldı. 11 bin 459 katılımcının katıldığı ankete göre, hiç hasta olmadım diyenlerin oranı yüzde 84,5, oldum hafif geçirdim diyenler 10,5, oldum yatarak geçirdim diyenler yüzde 4,3, oldum
hastanede geçirdim diyenler ise binde 7.
Bu virüsle daha çok işimiz var...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder