Koronavirüs, Türkiye ekonomisinin lokomotifi olan turizm ve inşaat sektörlerini derinden etkiledi. 2021'e umutlu bakan turizm haziran ayını, inşaat sektörü ise kentsel dönüşüm projelerini bekliyor.
Yaklaşık 200 alt sektörü etkileyen ve 2,2 milyon istihdam sağlayan inşaattan başlayalım.
2019'de ekonomik daralmanın etkisiyle durgunluğa giren sektör, umudunu 2020'ye bağlamıştı. Ancak, koronavirüs tüm beklentileri boşa çıkardı. Yaz aylarında düşük faiz kampanyaları ise saman alevi gibi geçici oldu.
Eldeki stokları satan müteahhitler, sektörü canlandıracak yeni projelere başlayamadı. Bunun en önemli nedeni ise girdi maliyetlerindeki artış ve faizlerin yükselmesi oldu.
İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak'a 2020 değerlendirmesini ve 2021'den beklentilerini sorduk.
Albayrak'a göre de pandemi tüm beklentileri boşa çıkardı. Sektör şu anda sanki bulanık sudaki gibi geleceği göremiyor. Göremeyince de planlama ve yatırım yapamıyor. Arz-talep dengesi bozuldu. Kimse yeni projeye cesaret edemiyor. Fiyat belirsizliği ve yüksek faiz ise bunun en önemli nedeni.
Önümüzdeki süreçte yüksek faiz nedeniyle durgunluğun devam edeceği beklentisi var.
'Kimse bu faiz oranıyla kredi kullanıp ev almaz' diyen Albayrak, şöyle devam etti:
'İnsanlarda gelecekle ilgili sağlık kaygıları ön planda. Bursa'nın geçmiş yıllardaki potansiyeli harekete geçmiş değil. Projelerden yapı denetim şirketlerinden takip ediyoruz. Yatırımlar dörtte bir seviyesinde. 2016'yı baz alırsak o seviyelere çıkabilmek için en az bir buçuk -iki yıl geçmesi gerekiyor. İnşaat sektörü kendi başına bir sektör değil. Müşterimiz tüm sektörler. Tarım otomotiv tekstil iyi olacak ki bizden talep olacak'
Sektörün umudu 2021'de ivme kazanması beklenen kentsel dönüşüm projeleri. Geçen sonbaharda kurulan TBMM deprem zararlarını azaltma komisyonu üyesi AK Parti Bursa Milletvekili Ahmet Kılıç ile görüştüklerini kaydeden Albayrak, komisyona verilmek üzere önlemler ve kentsel dönüşüm projeleriyle rapor hazırladıklarını söyledi.
Komisyonun kentsel dönüşümle ilgili bir alt yapı oluşturmasını ümit ettiklerini kaydeden Albayrak, şöyle devam etti:
İnşaat sektörünün canlanmasının en önemli ayaklarından biri kentsel dönüşümdür. Kentsel dönüşüm iyi planlama ile başlarsa inşaat ve buna bağlı 250'ye yakın sektör alt sektör de canlanır.'
TURİZMCİLER: DESTEKLER DEVAM ETMELİ
Tıpkı inşaat gibi turizm de ekonomimizin temel direklerinden biri. Çok iyi geçen 2019'un ardandan 2020'de sektör adeta kabusu yaşadı.
Oysa 2020'ye girerken bir önceki yıla göre yüzde 17 artan turizm geliri 34 milyar 530 milyon dolara yükselmiş, turist sayısı da 50 milyona dayanmıştı.
Pandemi, 2020 ile ilgili tüm planları boşa çıkardı.
Sektörün nasıl bir yıl geçirdiği ve 2021 yılı beklentilerini de TÜRSAB Genel Merkezi Yönetim Kurulu'nda Sayman üye olarak Bursa'yı temsil eden turizmci Hasan Eker'e sorduk.
Yılın ilk üç ayının çok iyi geçtiğini ancak marttan sonra turizmin durduğunu vurgulayan Eker, 'Sektör olarak eskiden de krizler yaşıyorduk. Mesela Rus uçağı, terör olayları gibi. Ancak bunlar belirli bir bölgeyi etkiliyordu. Pandemi topyekun turizmi vurdu' dedi.
Hasan Eker, iş yapmamanın yanı sıra tahsilat ve yaptıkları peşin ödemeleri geri alamadıklarından yakınarak, 2021 beklentilerini şöyle açıkladı:
'Umudumuz aşının başarılı olması ve toplum bağışıklığının oluşması. Hazirandan itibaren yavaş yavaş turizmin canlanmasını bekliyoruz. Ancak 2019'a ulaşmamız 2-3 yılımızı alacak. Uluslararası Havayolları Birliği de 2024'ten önce 2019 rakamlarına ulaşılamayacağını açıkladı. Bu yılın üçüncü çeyreğinden itibaren olumlu yöne doğru gitmeye başlarız'
En iyi ihtimalle yılın ikinci yarısına kadar işlerin açılmasını beklediklerini, ancak önümüzdeki 6 ay boyunca masrafların devam edeceğini ifade eden Hasan Eker'e göre, hükümetin verdiği desteklerin devam etmesi gerekiyor.
Eker, ödemelerin üst üste geldiğini ve bahar aylarındaki kredi ödemelerine başladıklarını da hatırlatarak, şöyle devam etti:
'Turizme yönelik desteklerden işletmelerimiz tam anlamıyla faydalanamadı. Kiminin kredi borcu olduğundan, kimi sicil nedeniyle kimi de bankaların tutumu yüzünden kredi alamadı. Biz fabrika gibi değiliz. Oteller ve acentalar asgari personelle çalışmak zorunda. O yüzden kısa çalışma ödeneği alan personelin maaşını yine tamamlamaya devam ettik'
Hazirana kadar düzelme olmamasının kötü senaryo olacağına işaret eden Eker, 'Haziranda durum düzelmezse sonbaharı da kaçırır ve yılı iş yapmadan bitiririz. O yüzden bir an önce normalleşme bekliyoruz' diye konuştu.
YILBAŞI EKRANLARINA RENK KATAN TENOR
Dün yazım olmadığı için yılbaşı gecesi izlenimlerimi yazamamıştım.
Geçmişten beri PTT'ci yani pijama-terlik-televizyoncu olduğum için evden çıkmamak beni etkilemedi. Ama yılbaşı ekranlarındaki yavanlık yeni yılın tadını kaçırdı.
İki kanal TV8 ve StarTV özel program yapmış, diğerleri ise geçmiş yılların bant programlarıyla durumu kurtarmaya çalışmıştı.
Habertürk ise yılın astrolojik falıyla tüm primetime'yı kapattı. Bana göre, gecenin yıldızı Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Murat Karahan'dı. Habertürk, bu muhteşem konseri neden gece yarımdan sonra verdi anlamadım.Dünyaca ünlü bir tenor, Türk Sanat ve Halk müziğinden aryalara, sevilen popüler şarkılara kadar uzanan özel bir repertuvar eşliğinde konser verdi.
Erol Erdinç yönetimindeki Limak Filarmoni Orkestrası'nın eşlik ettiği Murat Karahan'ı Ayhan Sicimoğlu'nun programında tanımıştım. Dünyanın bildiği ve İtalyan sokaklarında görenlerin ayakta alkışladığı böylesine bir değeri maalesef tanımıyor ve kıymet bilmiyoruz.
İyi haber ise şu? Murat Karahan'ın müthiş performans sergilediği bu konseri İş Sanat, sezon boyunca Youtube kanalından ve internet sitesinden yayınlanacak.
Kaçıranlara duyurulur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder